Ψυχοσωματικά συμπτώματα

Τι είναι τα ψυχοσωματικά συμπτώματα;

Τελευταία, όλο και περισσότεροι είναι αυτοί που επισκέπτονται τον γιατρό τους, εξαιτίας κάποιας σωματικής ενόχλησης, για να πάρουν τελικά την απάντηση, μετά τις απαραίτητες εξετάσεις, πως το πρόβλημα είναι …ψυχολογικό! Μια απάντηση που συχνά ακολουθείται από αντιδράσεις ή και αμφισβητήσεις, αφού το μυαλό αδυνατεί να αντιληφθεί τι είναι αυτό που μπορεί να προκαλεί τόσο έντονα σωματικά συμπτώματα και συχνά τείνει να υποτιμά ή να αγνοεί τη δύναμη της ψυχής.

Τα σωματικά συμπτώματα, λοιπόν, που δεν προκαλούνται από οργανικά ή παθολογικά αίτια ονομάζονται ψυχοσωματικά. Το γεγονός ότι δεν υπάρχουν οργανικές αιτίες δεν σημαίνει ότι τα συμπτώματα αυτά δεν είναι υπαρκτά. Ίσα ίσα είναι αληθινά και πολλές φορές ιδιαίτερα έντονα.

Από τι προκαλούνται;

Συνήθως τα αίτια πίσω από ένα ψυχοσωματικό σύμπτωμα είναι πολυπαραγοντικά. Αυτό σημαίνει ότι συμβάλλουν περισσότεροι από ένας παράγοντες στη δημιουργία και τη διατήρησή του.

Βασική συνθήκη δημιουργίας των ψυχοσωματικών συμπτωμάτων είναι το άγχος και το στρες. Πολλές φορές βιώνουμε εσωτερικές συγκρούσεις που δεν αντιμετωπίζουμε και καταπιεσμένα συναισθήματα και σκέψεις που δεν εκδηλώνουμε. Όσο, όμως, και να τα απωθούμε, αυτά τελικά βρίσκουν διέξοδο να εκφραστούν μέσω του σώματός μας και των ψυχοσωματικών συμπτωμάτων. Καταφέρνουν με τον τρόπο αυτό να μας υπενθυμίζουν την παρουσία τους και ‘‘χτυπούν το καμπανάκι’’ για να μας δείξουν ότι κάτι συμβαίνει, κάτι που δε βλέπαμε ή θέλαμε να ξεχάσουμε.

Άλλες φορές, το σύμπτωμα αποτελεί μια αντίδραση σε μια απειλητική συνθήκη ή μας βοηθάει να αποφεύγουμε καταστάσεις στις οποίες δε θέλουμε να βρεθούμε. Για παράδειγμα, ο πόνος στην κοιλιά ενός παιδιού κάθε πρωί πριν πάει στο σχολείο, είναι ενδεχομένως μια αντίδραση στον φόβο για κοροϊδία από τους συμμαθητές του ή στο γεγονός ότι δεν έχει διαβάσει.

Τι μπορούμε να κάνουμε;

Αυτό που θα ήταν ιδιαίτερα βοηθητικό είναι να σταματήσουμε επιτέλους να καλύπτουμε ή να αναβάλλουμε την επίλυση των ψυχολογικών δυσκολιών που βιώνουμε. Να δώσουμε φωνή στα συναισθήματα και στις σκέψεις μας για να εκφραστούν. Να ξεπεράσουμε τυχόν ταμπού και φόβους μας και να μιλήσουμε σε κάποιον που θα μπορούσε να μας βοηθήσει. Η ψυχοθεραπεία και η συμβουλευτική μπορούν να φανούν χρήσιμες στην κατεύθυνση αυτή και να συμβάλλουν στο να ακούσουμε και να γνωρίσουμε τον εσωτερικό μας εαυτό, να φροντίσουμε για τις ανάγκες του,  να ασχοληθούμε με τα προβλήματα και τις δυσκολίες του.

Όταν το στόμα δε μιλάει…μιλάει το σώμα. Και εμείς καλούμαστε να το ακούσουμε.

 

Προσοχή! Για να καταλήξουμε στο συμπέρασμα ότι ένα σύμπτωμα είναι ψυχοσωματικό, πρέπει προηγουμένως να έχουμε εξαντλήσει όλα τα περιθώρια και να έχουμε κάνει όλες τις απαραίτητες εξετάσεις, αποκλείοντας κάθε πιθανό οργανικό αίτιο.